25.11.2008., utorak
BIOLOGIJA - 1. razred
|
DNA = deoksiribonukleinska kiselina – izgrađuje gene RNA = ribonukleinska kiselina Watson i Crick – oblik i grđu DNA - oblik DNA – dvostruka zavojnica Kemijski sastav DNA  RNA proizvodi proteine prema uputi gena. mRNA ili gRNA – messenger ili glasnička RNA – prenosi poruke od jezgre do ribosoma koje proteine treba proizvesti rRNA – ribosomska RNA – izgrađuje ribosome – tjelešca u citoplazmi na kojima se stvaraju proteini. tRNA – transportna RNA - sakuplja amino kiseline i donosi ih do ribosoma Hook je otkrio stanicu (1665) Schleiden i Schwann – sva živa bića su građena os stanica (STANIČNA TEORIJA) STANICA: – PROKARIOTSKA – nema pravu jezgru, bakterije i modrozelene alge – EUKARIOTSKA – imaju pravu jezgru, biljke životinje gljive Bakterije (saprofiti) – razgrađuju uginule organizme - uzročnici vrenja: a) MLIJEČNO KISELINSKO VRENJE – laktoza ’ mliječna kiselina b) OCTENO VRENJE – alkohol ’ octena kiselina c) KISELJENJE POVRĆA - esherichia coli – bakterija koja živi u čovjekovom debelom crijevu, korisna je jer ubija štetne bakterije i stvara vitamine K i B12 - u želucu preživača – žive bakterije koje preživaču omogučuju razgradnju celuloze - antibiotici – uništavaju bakterije - neke su bakterije aerobi, a neke anaerobi - neke bakterije su heterotrofi, a neke autotrofi (fotosinteza) - razmnožavaju se nespolno – diobom - bakterije imaju nepravilno oblikovanu jezgru - oblici bakterijskih stanica – okruglasti, štapičasti i spiralasti MODROZELENE ALGE – žive u vodama ili na vlažnim površinama (zidovi, stijene, drveće), gdje se mogu vidjeti kao zelene nakupine, obavljaju fotosintezu - masovno razmnožavanje modrozelenih algi uzrokuju pojavu cvjetanja mora. Dijelovi eukariotske stanice: - organeli - živi djelovi stanica koji obavljaju određenu funkciju - razna tjelešca, nosioci životnih aktivnosti u citoplazmi DNA organizma se nalazi u organelu – jezgri PLASTIDI – biljne stanice - leukoplasti, kromoplasti i kloroplasti - stanična membrana – štiti stanicu - endoplazmatske mrežice – prenosi tvari (od stanične membrane do jezgre) - jezgra je mozak stanice - mitohondriji – proizvodnja energije – stanično disanje - ribosomi – stvaraju bjelančevine Golgijevo tijelo – sistem kanalića koji sprema enzime u mjehuriće (LEZOSOMI) |
